Giriş: Konya Kapalı Havzası, Türkiye’nin en büyük iç anayurt depresyonlarından biridir ve sahip olduğu önemli tarım alanları ile ülke ekonomisinde büyük bir rol oynamaktadır. Ancak, son yıllarda havza içinde zemin çökmeleri gözlemlenmiştir. Bu zemin çökmeleri, bölgede yer alan altyapı ve yapıları olumsuz etkilemekte ve tarım alanlarının verimliliğini azaltmaktadır. Bu proje, Konya Kapalı Havzası’ndaki zemin çökmelerinin jeodezik yöntemlerle izlenmesini ve nedenlerinin araştırılmasını amaçlamaktadır.
- Jeodezik Yöntemlerle Zemin Çökmelerinin İzlenmesi: Bu aşamada, havza içindeki zemin çökmelerinin jeodezik yöntemlerle izlenmesi için uygun arazi çalışmaları yapılacaktır. Jeodezik ölçümler, GNSS (Global Navigation Satellite System) istasyonları ve hassas seviyeli ölçüm cihazları kullanılarak çökmelerin tespit edilmesi ve hareket hızlarının belirlenmesi sağlanacaktır. Bu veriler, çökmelerin büyüklüğü ve hızı hakkında bilgi verecek ve ilerleyen süreçte alınacak önlemlerin temelini oluşturacaktır.
- Zemin Çökmelerinin Nedenlerinin Araştırılması: Zemin çökmelerinin nedenlerini belirlemek için çeşitli araştırma yöntemleri kullanılacaktır. Bu aşamada yapılacak çalışmalar şunları içerecektir: a. Jeolojik ve hidrojeolojik inceleme: Havzanın jeolojik yapısı ve yeraltı su seviyesi değişimleri incelenecek, zemin çökmeleri ile ilişkili jeolojik yapılar belirlenecektir. b. Yeraltı su seviyesi analizi: Havza içindeki su kaynakları ve yeraltı su seviyesi değişimleri üzerinde çalışılacak, su basıncının zemin çökmelerine olan etkisi araştırılacaktır. c. Jeoteknik analizler: Zemin mekaniği ve mühendislik jeolojisi çalışmaları yapılacak, zeminin taşıma kapasitesi ve yer değiştirme özellikleri incelenecektir. d. Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) analizleri: Havza içindeki zemin çökmeleri ile diğer çevresel faktörlerin etkileşimleri CBS tabanlı analizlerle değerlendirilecektir.
- Sonuçların Değerlendirilmesi ve Önlemlerin Alınması: Elde edilen jeodezik ve araştırma verileri analiz edilecek ve zemin çökmelerinin nedenleri tespit edilecektir. Projenin sonucunda alınması gereken önlemler belirlenecek ve çökmelerin kontrol altına alınması için mühendislik tedbirleri ve yönetim stratejileri önerilecektir. Tarım alanlarının korunması ve altyapı yapılarının güvenliği için uygun çözümler önerilecektir.
- Halkın ve Yetkililerin Bilinçlendirilmesi: Proje sonuçları ve alınacak önlemler halka ve ilgili kurumlara açıklanacak ve bilinçlendirme çalışmaları yapılacaktır. Böylece, zemin çökmelerinin etkilerine karşı farkındalık artırılacak ve alınacak önlemlerin başarıya ulaşması için toplum desteği sağlanacaktır.
Sonuç: Konya Kapalı Havzasında Zemin Çökmelerinin Jeodezik Yöntemlerle İzlenmesi ve Nedenlerinin Araştırılması projesi, bölgedeki zemin çökmelerinin nedenlerini belirleyerek, önleyici tedbirlerin alınmasına yönelik önemli bilgiler sağlayacaktır. Bu proje sayesinde, Konya Kapalı Havzası’nda yer alan altyapıların güvenliği ve tarım alanlarının verimliliği artırılacak, böylece havza sakinlerinin yaşam kalitesi olumlu yönde etkilenecektir. Aynı zamanda, gelecekte benzer sorunların önlenmesine yönelik rehberlik edecek bir model proje olacaktır.
